Doordat ik de aankondiging van mijn blog op een nieuwe manier ben gaan verzenden, kregen de lezers bovenaan op de verzendlijst al een bericht op zaterdagavond en de ondersten op zondagochtend 8 uur. Een van de vroege ontvangers schreef me: “Ik heb je blog toch maar op zaterdagavond gelezen in plaats van op zondagochtend.” Ik concludeerde hieruit dat ze mijn blog eigenlijk liever op zondagochtend had willen lezen, maar kennelijk zo nieuwsgierig was dat ze hem toch al op zaterdagavond las. Misschien een onterechte conclusie, maar hij bevestigde mijn gevoel dat ik mijn blog liever op zondagochtend dan op zaterdagavond wil publiceren. Omdat de zondagochtend een heel speciale atmosfeer heeft. Ik ervaar in ieder geval meer openheid, meer ruimte op zondagen, speciaal in de ochtend
Misschien komt dat, doordat de klokken van de Sint Maarten dan altijd ongeveer een kwartier lang hun klanken over de stad laten uitwaaieren. Dat geeft mij altijd een groot gevoel van ruimte. Het is alsof de klanken door mijn hoofd heen spoelen en de benardheid van mijn gedachten ontwarren, waardoor ze hun zwaarte verliezen. Even zweef ik met de klanken mee over de stad, ervaar ik de intense diepte en ruimte van de lucht.
Om die ruimte is het me te doen. De ruimte die ontstaat, wanneer je je leef-tempo afremt waardoor er meer ‘lucht’ ontstaat tussen alles wat je doet, denkt, zegt, en onderneemt. Deze ruimte bedoelde ik ook, toen ik een poos geleden opschreef: “Wat vreemd eigenlijk, het gebruik van het woordje ‘het’ in zinnen als: “Het regent, het sneeuwt, het waait, het gaat nu eenmaal zo.” Wie of wat is dat ‘het’ eigenlijk?
Volgens mij verwijst dat ‘het’ naar een oorzaak, een ‘doener’ die we niet kunnen begrijpen of omvatten: een gigantisch groot geheel van oorzaken en gevolgen, die zich afspelen in de tijd en de ruimte en die leiden tot allerlei verschijningsvormen en gebeurtenissen.
Wat jammer, dat we deze grote ruimte van oorzaken en gevolgen waarin wij leven niet meer benoemen. En dus ook niet meer ervaren. We noemen het achteloos ‘het’ en ervaren daar niets bij. Wat zou het mooi zijn als we meer tijd en aandacht zouden vrijmaken om deze dimensie van ons bestaan meer toe te laten en te ervaren. Deze ruimte waarin ons leven zich afspeelt; het grote onbegrijpelijke geheel waar we deel van uitmaken.
Al met al heb ik besloten mijn blog vanaf nu zo te verzenden, dat hij bij iedereen in de ruimte van de zondagochtend aankomt. Want als ik goed bij mezelf naga, is dat waar ik mee bezig ben: ruimte scheppen. En niet alleen op zondagochtenden, maar heel regelmatig door de dag heen. Door stil te staan bij vaak hele gewone, dagdagelijkse dingen, waardoor meer diepte ontstaat in alles wat ik doe en ik meer verbinding voel met alles en iedereen om me heen. Er ontstaat dan ook meer ruimte in mezelf, ik voel beter aan wat er zich in me afspeelt aan emoties, ontdek de motieven voor mijn handelingen en ik voel ik me ruimer en vergevingsgezinder tegenover mensen.
Maar ook: ik ervaar het grote geheel van oorzaken en gevolgen waarin ik leef dan veel duidelijker. Als ik bijvoorbeeld een afspraak maak over lange tijd, zeg ik graag: “Deo volente: als God het wil.” Begrijp me goed, ik zie geen God als regelende ‘persoon’ die al dan niet iets met me voorheeft, ik bedoel hiermee te zeggen dat er altijd van alles kan gebeuren en dat ik daardoor niet zeker kan weten of ik de afspraak kan nakomen. Ik erken gewoon dat ik mijn leven niet volledig in eigen hand heb. Ik erken het grote geheel, de grote ruimte waarin ik ben opgenomen en waarin ik stuur en gestuurd word. Als ik mijn afspraak kan nakomen, verheug ik me erover dat mijn leven dus is verlopen zoals ik graag wilde.
Ik denk dat er in onze samenleving heel veel behoefte is aan het ervaren van ruimte en diepte, maar dat er helaas geen gebruiken meer bestaan om die behoefte vorm te geven en verbinding te maken met de grote ruimte. Er zijn geen rituelen meer voorhanden, onder andere door de ontkerkelijking. En voor zover ze nog wel bestaan, ik denk nu aan de christelijke feesten zoals kerstmis en pasen, wordt hun religieus/spirituele inhoud nauwelijks meer ervaren. Er wordt vooral aandacht besteed aan de vormgeving: kleding, opsmuk, cadeau’s en eten, véel en duur eten. De gigantische bedragen die hiervoor worden uitgegeven wijzen er volgens mij op dat de behoefte aan beleving heel groot is. (Natuurlijk spelen concurrentie en het opbieden tegenover elkaar ook een rol.)
Nu ik er wat langer bij stilsta, bedenk ik me opeens dat er bijvoorbeeld in de ‘baby-showers’ waar ik het laatst met mijn dochter over had omdat zij voor zo’n feest was uitgenodigd, misschien wel een behoefte aan een ‘zegenings-ritueel’ verscholen ligt. Totaal onbewust natuurlijk en ook nauwelijks nog te herkennen, maar toch. Want al wordt er op zo’n feest vooral heel vrolijk en feestelijk gedaan over de te verwachten baby, al wordt de aanstaande moeder nog zo bemoedigend toegesproken en al worden er nog zoveel mooie cadeau’s gegeven, het is en blijft gewoonweg spannend om een kind te krijgen. Je weet maar nooit hoe het zal gaan. De ouders in-spé zijn in zekere zin overgeleverd aan alle mogelijke onvoorspelbaarheden. Uit die onzekerheid en de hoop dat alles maar goed zal gaan, ontstaat de behoefte aan een ritueel, waarmee de hoop dat de bevalling goed zal verlopen en dat het kind gezond zal zijn, kan worden vorm gegeven. Maar er bestaat geen ritueel meer dat verbinding legt met de grote ruimte. De behoefte, de vraag om geluk en voorspoed, wordt daarom puur materieel uitgedrukt: cadeaulijsten, gebak en natuurlijk een glaasje prosecco.
Ach, leefden we maar in een zogenaamd primitieve cultuur. We zouden precies weten welke uitrusting, welke versierselen en hoofdtooi, welke dansen en welke liederen ons in verbinding zouden brengen met het ruimere en grotere, zodat we onze wens en hoop volledig zouden kunnen ervaren en delen. Met elkaar en met de grote ruimte.
Mooi Riekje.
Dankjewel.
Net nu ik je woorden lees beginnen hier naast mijn huis de grote klokken van de Walburgis. Ik ervaar dit moment ook altijd als heel speciaal. Ze trillen mee in mijn binnenruimte. Ik zet de ramen vaak open.
Mooi, zoals je dat zegt: ze trillen mee in mijn binnenruimte.
Ik herken het helemaal. Ik zet ook heel vaak de ramen of de deur open.
Ja, Ruimte.
Dat woord past zoveel beter bij mijn ervaring ervan dan bijvoorbeeld Leegte (ik ervaar juist een volheid, verbindingen), God (de associatie met een baardige man op een wolk blijft opkomen) Liefde (dat is weer veel energetischer, beweeglijker) , Potentie (is weer te stil), Mysterie (het voelt juist eenvoudig) of Moeder natuur (volgens mij gaat het verder dan de planeet Aarde).
Riekje, wat een talent heb je toch om precies de kloppende woorden bij gevoelens en ervaringen en dynamieken te vinden. Dat geeft me zo’n bevredigend en bevestigend gevoel, dankjewel!
Wat mooi, zoals je al die woorden ‘proeft’. Heel nauwkeurig gevoeld allemaal. Ik kan de associaties die je noemt helemaal meevoelen. Ik zou er ook geen enkele willen gebruiken. Voor mij gaat het echt om ‘ruimte’.
Mooi geschreven Riekje op dit ruimtelijke moment van de zondagochtend. Echt een wakkerschudder voor mij en ik besef me dat ik dat ruimtelijke (dankzij jou nú pas bewust) zo heb ervaren in het begin van de Corona pandemie. Toen stond alles stil en ervoer ik een hele poos de verbinding. Mijn oordeel over de reguliere geneeskunde en overtuiging dat alternatieve geneeswijze tóch het enige juiste was, maakte plaats voor diep respect en dat respect is gebleven. En het zou best wel eens kunnen dat dat dankzij de ruimte, die door de stilte ontstond in me naar boven is gekomen. Doorgaans kan ik me héél ongemakkelijk voelen bij stiltes in gezelschap en doe er dan ook alles aan om dit op te vullen met grapjes bijvoorbeeld .
Jouw blog van vandaag helpt me om ook hier wat meer bij stil te staan.
Dank je wel hiervoor en een vredige zondag verder.
Ja, een stilte in een gezelschap is heel wat anders dan de stilte die je kunt ervaren als je alleen bent. Zo’n stilte is ook vaak ongemakkelijk. Misschien moet je dan de moed hebben om die stilte maar te laten bestaan en gewoon af te wachten wat er komt.
Mooi…
Dankjewel Riekje voor het meer bewust worden hiervan meer in mij.
Ik weet dit. Het door jouw woorden zo bevestigd te zien, doet me weer dieper herinneren wat ik zo diep wens.
Kerstmis ook! Ik ga mij dueper verbinden met de warme ruimte die ik zo kon ervaren met Kerstmis.
En ik ga deze wijsheid delen met mijn familie, die niet altijd met deze ruimte(s) in verbinding zijn.
Ik hoop dat je een mooie vorm vindt om wat meer diepte te ervaren tijdens bijvoorbeeld kerstmis en dat te delen met je familie.
Mooi ja.
Dat is mijn kerstwens…alvast….en dat zich dat mag doorverbinden in de andere momenten met mijn familie.
Dank Riekje.
Als kind al merk ik veel om mij heen en neem ik waar. Het gaf me vaak een “speciaal” gevoel. Ik was me er wel best van, soms met some minder en had er geen woorden voor. Bij het lezen van zo’n stukje als deze komt het weer boven drijven. Ik kreeg er worden voor. Vandaag heeft de zondag ochtend ruimte voor mij een vreugdevol randje. Dank
Ja, dat kan heel goed, dat je wel iets ervaart, maar er geen woorden voor weet te vinden. Wat mooi, dat dat weer boven kwam drijven en fijn, dat mijn woorden jouw zondagochtend een vreugdevol randje hebben gegeven.
Ruimte, een weldadig gevoel geeft het mij.
Ja, ruimte voelen is heerlijk. Alsof je niks kan overkomen.
een kus, voor jou
Dank!
Zonder haast, en nu de ruimte erbij ervaren en daarin me verbonden weten met de Grote Geest, zoals de primitieve Volkeren HET noemen. En dan een vuur maken en mijn eigen vuur, mijn passie, aanwakkeren. Dansend het leven voelen stromen in mijn hart, dat warm wordt en liefdevol naar mijzelf en alles om mij heen : HET AL. Als dat geen zondag is.
Dit borrelde bij mij boven na het lezen van jouw stukje. Dank je wel.
Oh, te gek. Dat klinkt groots en meeslepend! Een heel bijzondere zondag!
Ik las deze week het boek “En we noemen hem” uit. Prachtig verhaal van Marjolein Heemstra over een queeste in haar familie, juist en daarom in de periode dat zij zwanger is. Ik ben nooit zwanger geweest en ik ken het fenomeen van “baby-show” ook niet bij anderen. Het lijkt mij een vreemd en voor mij dus ongemakkelijk ritueel.
“Het” regent heeft voor mij verband met “het is” – zoals Engelsen bij een hevige regenbui kunnen zeggen: “it is, isn’t it?” Iets wat je overkomt, een wonder, een verrassing, een manifestatie van iets wat er altijd al was – en is.
Het is een baby-shower, dus een soort douche. Ik heb het even gegoogeld en gelezen dat het oorspronkelijk bedoeld is om een zwangere een hart onder de riem te steken voor de laatste drie maanden van de zwangerschap. Op zich best een mooie geste, maar het is intussen dus vervormd tot een soort sinterklaas-feest.
Mooi, dat engelse: ‘it is, isn’t it?’ Inderdaad, een manifestatie van iets wat er altijd al was en is.
Dank je wel Riekje. Fijne dag!
Dankjewel. Ik heb gister gewandeld in de bossen bij Drunen: heerlijk.
Ik vind het wel fijn dat dat ‘Het’ geen naam heeft, er zijn gewoon geen woorden voor die Het kunnen omschrijven. Maar Het is wel belangrijk. Het bepaalt je leven. Het is er altijd en overal. Ik moest ook denken aan iets wat mij ooit is opgevallen: je wordt geboren (door wie dan?) en in het Latijn word je ook gestorven (mori is een werkwoord dat alleen in de lijdende vorm bestaat). Dat vind ik zo mooi, je eigent je Het dus niet toe, geboren worden en sterven.
Het overkomt je, dat is Het!
Liefs, Nelleke
Oh, wat een mooie aanvulling op mijn verhaal! Ik wist niet dat het werkwoord ‘mori’ alleen maar in de lijdende vorm bestaat. Maar het is wel waar: net zo goed als je ‘wordt geboren’, ‘word je gestorven’. Prachtig.
En ja, het is inderdaad mooi dat het woord ‘het’ zo neutraal is, maar juist daardoor is Het ook bijna onzichtbaar. En op het moment dat ik Het met een hoofdletter schrijf, wordt Het weer een Iets of een Iemand en dat is nou net niet de bedoeling.