Verlaten tafels

Toen ik de Kunstkrant doorbladerde viel mijn oog op een foto van een schilderij. Er stond een tafel op afgebeeld waar een groot tafelkleed ruim overhing, tot helemaal op de grond. Het werd sierlijk opgebold door een licht briesje wind. Op de tafel stond een groot aantal lege en half-lege wijnglazen en flessen, oplichtend in de zon. Ik was ogenblikkelijk gefascineerd door deze afbeelding en zocht de website van de schilderes op. Ze heet Juane-Xue en het schilderij was er eentje in een serie die ze ‘Verlaten tafels’ noemt. Allemaal tafels met lege en half-lege glazen en flessen erop, soms een theepot met kopjes en allemaal met zachtjes opbollende tafellakens. Soms in de omgeving van een tuin, met prachtig gekleurde bloemen en struiken op de achtergrond. Soms ook tegen de weidse achtergrond van de zee.

Ik liet de foto aan Jan zien en omdat ook hij het een prachtig beeld vond, gingen we samen naar een galerie waar meer van deze schilderijen hingen. Zeker vijftien, naast nog veel meer ander, kleiner werk van haar.

We waren beide ondersteboven van de schilderijen, prachtig van kleur en compositie als ze waren. Maar helaas waren de prijzen zodanig, dat we het ons niet konden veroorloven er eentje aan te schaffen. Jammer voor ons en ook spijtig voor de aardige galerie-houder. We zogen de beelden van de schilderijen daarom als het ware in ons op, kochten een aantal kaarten en gingen toen weer naar huis.

Terug in de auto vroegen we ons af wat nu maakte dat we zo bijzonder getroffen werden door deze schilderijen. Wat raakte ons zo in de afbeelding van deze verlaten tafels? ’Vergankelijkheid’ was het eerste woord dat in mij opkwam. Jan kon het daarmee eens zijn. Want inderdaad, de tafels zagen eruit alsof de mensen die eromheen gezeten en gestaan hadden, waren weggegaan. Sommigen misschien zelfs overhaast, want lang niet alle glazen waren leeg. Of misschien waren ze niet leeg gedronken omdat de hoeveelheid drank te overvloedig was? Hoe dan ook, de bijeenkomst had zijn tijd geduurd, maar was nu gewoon voorbij. Iedereen was vertrokken, alleen de restanten van wat ooit misschien wel een feest was geweest, stonden er nog.

Voor ons als ruim-zeventigers is dit een symbolisch beeld voor waar we langzaam maar zeker naartoe leven. We hebben het grootste deel van ons even achter de rug. Ooit zal ons leven eindigen. Ooit zullen we de tafel verlaten en zullen alleen maar de restanten van ons leven overblijven. 

Dat zou je een triest of zelfs droevig gegeven kunnen noemen, maar de schilderijen waren helemaal niet triest of droevig. Integendeel; ze zinderden van kleur en licht. Er was absoluut geen sprake van doodse stilte of lege afwezigheid. Iedereen was dan wel weggegaan, maar het leven was nog volop aanwezig in alle intense kleuren en vooral ook in het sierlijk bewegende tafelkleed. De schilderijen beeldden niet alleen vergankelijkheid af, maar ook het leven, vol van ontmoetingen, vreugde en plezier. Je kon zo goed zien hoe intens en vol er was geleefd aan de tafels. Je kon bijna horen hoe er gepraat, gelachen, misschien ook geruzied was tijdens het eten en drinken. Zo bekeken zijn het geen schilderijen van verlaten tafels, maar van tafels vol leven.

Dit tegelijkertijd afbeelden van de eindigheid én de volheid van het leven was het, wat ons beide trof. Deze paradox: het leven ten volle te leven en tegelijkertijd te weten dat het ooit zal ophouden. Én zal doorgaan: er zullen nieuwe mensen komen, het zachte briesje zal het tafellaken blijven opbollen, de bloemen en de struiken zullen blijven groeien en de zee zal eeuwig aanwezig blijven. 

afbeeldingen: schilderijen van Juane Xue