Twee waarheden

Alweer jaren geleden leek het erop dat ik columns zou gaan schrijven voor een tijdschrift, maar dat ging uiteindelijk niet door. Een poosje geleden ontdekte ik een mapje met een paar probeersels uit die tijd. Eentje ervan schoot me te binnen na het posten van mijn blog over complot-denken. Het gaat over een discussie in het programma Villa BvD; een indertijd dagelijks praatprogramma over voetbal van Frits Barend en Henk van Dorp. Jan Mulder was daarin lange tijd ‘vaste’ gast. Hij zorgde voor de expertise van een gelauwerde ex-profvoetballer, maar ook voor de nodige hilariteit door de verve en de pathos waarmee hij zijn mening altijd te berde bracht. Het stukje stamt uit 2004. 
Omdat ik het de afgelopen week heel druk had met de voorbereidingen van dit weekend ‘Open Ateliers’, maak ik het mezelf gemakkelijk door deze column ongewijzigd te plaatsen. Maar ook, omdat ik het een mooi vervolg vind op mijn blog van vorige week.

Villa BVD na het EK: Barend, Van Dorp en Mulder zitten aan tafel met een voetballer  wiens naam ik ben vergeten. Ze bespreken de doelpunten die tijdens het EK zijn gemaakt. “Kijk nu eens naar dit doelpunt” roept Mulder enthousiast en we krijgen de machtige schop op een filmpje te zien. “Dit is zo’n ongelooflijk moeilijke trap! Dat iemand dit kán!” roept hij bevlogen. “Ach,” zegt de voetballer bedaard, “dat valt wel mee. Ik vind dit niet zo moeilijk.” “Hoe kom je erbij, dit is ongelooflijk moeilijk,” roept Mulder en hij beschrijft de trap- en beentechniek op grond waarvan dit doelpunt kon ontstaan. De voetballer blijft onbewogen: “Ach, het valt allemaal wel wat mee” herhaalt hij. Mulder haalt adem voor een tegenaanval, maar Barend, die zijn tafelgesprek ziet ontaarden in een ordinaire caféruzie grijpt in: “Jan, houd nou toch op, je kunt hem toch gewoon gelijk geven?

Deze opmerking van Barend treft mij. Barend probeert de ruzie op te lossen door een ‘gelijk’ te zoeken. Dat is wat meestal gebeurt wanneer er sprake is van tegengestelde meningen: één van beide meningen wordt als onjuist (of minder belangrijk) terzijde geschoven zodat er één werkelijkheid overblijft: ‘de waarheid’. Het is dus één van beide: het doelpunt is heel gemakkelijk óf het is heel lastig. 

Maar zo los je een ruzie niet op, want zo simpel ligt het niet. Er bestaan evenveel werkelijkheden als mensen, doordat mensen nu eenmaal van elkaar verschillen en dezelfde gebeurtenissen soms totaal anders ervaren en beoordelen. Wat de een fijn vindt, vindt de ander akelig; wat voor de een moeilijk is, is voor de ander een makkie. Iedereen heeft zijn eigen werkelijkheid, zijn eigen waarheid.

Iemand die ongelijk krijgt, krijgt in feite te horen dat zijn manier van ervaren en beoordelen niet deugt. Zijn werkelijkheid, zijn waarheid mag niet bestaan. Dat is pijnlijk en door die pijn eindigt een ruzie ook niet op zo’n moment. De ruzie duikt hooguit onder en blijft doorsmeulen als een veenbrand. 

Om een ruzie te beëindigen is heel iets anders nodig dan het bestrijden van een van beide werkelijkheden, namelijk: respect. Er is één gebeurtenis: het doelpunt. Er zijn twee mensen: Mulder en de voetballer. De vraag is niet of het doelpunt moeilijk of gemakkelijk was, maar of Mulder en de voetballer respect op kunnen brengen voor elkaars ervaring en werkelijkheid. De vraag is of ze mogen bestaan als twee verschillende personen. Wat mij betreft mag dat en zijn er dus twee waarheden: het doelpunt is heel moeilijk én het is heel gemakkelijk! 

4 reacties op “Twee waarheden”

  1. Beatrijs Lubbers

    Gisteren ontdekte ik 2 waarheden in mezelf. In een gesprek over vaccineren vond ik dat ouders moeten beslissen als hun kind niet gevaccineerd wil worden: die prik moet gewoon. Maar draai het eens om. Als ouders niet willen vaccineren en hun kind wil dat wel? Dan ga ik achter dat kind staan: die mag zelf beslissen als het een prik wil hebben.
    Groet Beatrijs

    1. Interessant, die twee waarheden in jezelf te vinden. In de bijlage van Trouw stond een heel interessant artikel van een moeder en een dochter, waarvan de moeder niet en de dochter wel gevaccineerd wilde worden. Ze konden elkaar gelukkig in hun waarde laten. En de dochter was 18 jaar, dus die kon zichzelf hierover informeren en had dat ook gedaan.
      Al met al toch moeilijke kwesties.

  2. Ja, zo is dat! “Waarheid” kan en mag niet opgedrongen worden, gelijk is van het ego, respect komt van het hart.
    Als reactie op ook nog het vorige blog, zoals er wereldwijd nu omgegaan wordt met mensen die een andere keuze maken (die anders denken en anders ervaren) dan het nemen van een vaccin, baart mij ernstig zorgen. De veenbrand smeult, wereldwijd, door deze agressieve aanpak. Dat is mijn gedachte, mijn gevoel.
    Vorige keer koos ik om niet te reageren, vandaag voel ik me daar meer toe uitgenodigd. Dank voor jouw inzet en inspiratie. Fijne zondag!

    1. Ik ga altijd uit van de goede wil van mensen. Ook, als ze een andere mening hebben, of andere beslissingen nemen dan ik. En ik reken het tot een soort verantwoording geen agressie op te wekken en agressie in en om me heen zoveel mogelijk tot bedaren te brengen.
      De kunst is, om je niet te identificeren met je mening en je te realiseren dat iedere menig, iedere mentale constructie, je zicht op de werkelijkheid kleurt en je zicht op de ultieme werkelijkheid verhindert.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.