Tonglen en Poetin

En toen zagen we dat de strijders in de staalfabriek in Marioepol zich overgaven en dat de fabriek werd ontruimd. Vervuilde, verfomfaaide en vooral dodelijk vermoeide mannen liepen al dan niet strompelend naar buiten.  Slordig verbonden gewonde, soms van pijn kreunende soldaten werden weggedragen op geïmproviseerde draagbaars. Ook werden er doden naar buiten gedragen.
Er waren er veel. Ze hadden er maanden gezeten onder de meest afschuwelijke omstandigheden en nu hadden ze hun verzet moeten opgeven. Ik vond het schokkend om te zien. 
Maar hoe zou het zijn geweest voor al die vrouwen, vaders, moeders, zoons, dochters, broers en zusters van al deze mannen, die dezelfde beelden te zien hadden gekregen? Hoe naarstig zouden zij hebben gezocht naar het gezicht van hun man, vader, zoon of broer tussen al die gezichten? Hoe verlangend zouden ze zijn geweest om, ook al was het maar een glimp te zien van hem, die daar zo lang had gestreden? Hoe uit het diepste van hun hart zouden zij hebben gewenst dat hij nog in leven zou zijn en niet (al te) gewond? Hoe vurig zouden zij bidden voor een goede behandeling wanneer hij krijgsgevangen zou zijn gemaakt? 

Ik probeer me dit in te leven, terwijl ik me realiseer dat ik dit nooit zal kunnen. Wie kan zich dit inleven, tenzij hij het zelf heeft meegemaakt? Toch voel ik zoveel mededogen met al deze mensen.

Dus ik neem mijn toevlucht tot ‘tonglen’, deTibetaanse meditatievorm die toegepast wordt, wanneer er sprake is van leed dat je ter harte gaat en je mededogen opwekt. Ik ken deze meditatie voornamelijk via Pema Chöndrön, een Tibetaanse non, leerling van Chögyam Trungpa. Ze heeft prachtige boeken geschreven, waarin ze deze vorm van mediteren vaak beschrijft. Heel in het kort komt het er op neer dat je bij je inademing het leed en de pijn van de ander(en) voelt en in je opneemt, en dat je bij je uitademing je hart volledig opent voor de ander en hem of haar toewenst dat hij of zij de kracht zal vinden om het leed te dragen, te boven te komen en weer gelukkig te worden.    

Je kunt je natuurlijk afvragen wat deze meditatie doet; hoe hij werkt. Werkt hij op een soort astraal niveau? Stuur je als het ware een stroom liefde en mededogen het universum in? En ontvangen en ervaren de mensen die je geluk toewenst, deze energie ook werkelijk? Ik weet het niet. Ik kan me er eigenlijk niet veel bij voorstellen, maar ik maak me er niet zo druk over. Want wat deze meditatie zonder twijfel wel doet, althans bij mij, is dat mijn paniek en het bijna onverdraaglijk pijnlijke meeleven met de slachtoffers erdoor verandert en plaatsmaakt voor de liefdevolle aanwezigheid en de bemoedigende hoop en kracht van mijn hart. Ik verplaats mezelf van pijn en leed naar liefde, mededogen en hoop zou je kunnen zeggen.

Dus ik ga zitten. Ik adem in: “Ik voel jullie pijn, jullie angst.” Ik adem uit: “Ik wens jullie de kracht toe al deze pijn en angst te verdragen.” Ik adem in: “Ik voel jullie vermoeidheid.” Ik adem uit: “Ik wens jullie toe, dat jullie deze vermoeidheid te boven zullen komen.” Ik adem in: “Ik voel jullie wanhoop.” Ik adem uit: “Ik hoop van harte dat deze wanhoop plaats zal maken voor nieuwe moed en inspiratie.”

En terwijl ik dit doe verschijnt opeens, tot mijn eigen grote verbazing, het gezicht van Poetin voor me en verplaatst mijn tonglen-meditatie zich van de strijders in Marioepol en hun geliefden overal in de wereld, naar hem. Ik zie zijn gezicht voor me. Ik kijk hem aan. Ik probeer in zijn ogen te kijken die als door een onzichtbaar luik gesloten lijken te zijn. Ik probeer het luik open te schuiven, zodat ik door zijn ogen heen naar zijn hart kan kijken. Want natuurlijk heeft hij een hart. 
Ik adem in: “Laat varen die nationalistische droom, die jouw hele hoofd heeft bezet en die je ogen heeft verblind.” Ik adem uit: “Ik wens je toe dat je je hart gaat voelen, en dat je gaat zien hoe pijnlijk de werkelijkheid is. Zowel voor degenen die je je vijanden noemt, als voor degenen die voor jouw idealen strijden. Ze lijden allemaal.” Ik adem in: “Geef op, die fantasie over dat Russische imperium.” Ik adem uit: “En zie de werkelijkheid van alle levende mensen. Hef hun lijden en hun pijn op. Je hebt de macht om dat te doen.” Ik adem in: “Verzin een of ander argument, zodat je met opgeheven hoofd het strijdperk kunt verlaten. Bedenk een formulering, waardoor je je ondanks alles toch nog de winnaar kunt noemen. Iedere politicus kan dat. Iedere politicus kan zijn verkiezingsnederlaag ‘ompraten’ tot toch nog een overwinning.” Ik adem uit: “En voel dan, wat een overwinning het is om je harde nationalistische droom te verruilen voor de werkelijkheid van je hart, waar zoveel meer te voelen valt.” Ik adem in: “Want werkelijk, je bent een overwinnaar als je de werkelijkheid van je hoofd kunt inruilen voor die van je hart.” Ik adem uit: “Ik wens je toe dat je zult voelen dat jij degene was die het nog verder voortduren van het lijden heeft gestopt, door de werkelijkheid van je hoofd te verruilen voor die van je hart. Realiseer je, dat deze overwinning op jezelf de grootste overwinning is die je ooit kunt behalen.”

En dan is het beeld weer weg en zit ik weer in mijn kamer.
Was dit een tonglen-meditatie? Was dit een gebed? Was het een verbeelding van mijn hoop?
Ik weet het niet.
Het enige wat ik weet en wat ik kan zeggen is, dat het er was.
Even, heel helder.





Hierbij een link naar een kort filmpje van Pema Chödrön over wat ze zelf noemt:
“a tonglen meditation for a world that is falling apart.”
https://www.youtube.com/watch?v=QwqlurCvXuM

Al surfend vond ik ook nog filmpje over een tonglen-meditatie voor Oekraïne:
https://www.youtube.com/watch?v=vYIytKFWt6I