Pasen met de familie

We waren met pasen drie dagen met de hele familie in ons huis in Frankrijk. De hele familie is: Jan en ik, onze beide dochters met hun partners, plus alle vijf de kleinkinderen, inmiddels allemaal pubers. De kinderen hadden aangeboden ons te helpen met klussen in en om het huis en dat aanbod hadden Jan en ik graag aangenomen, want er was nogal wat te doen! Er was een flinke lekkage in de garage met bijgevolg een gedeeltelijk verrot dak en er liep water langs de schoorsteen naar de daaronder gelegen slaapkamer, waar een balk en een gedeelte van de muur steeds grotere schimmelvlekken vertoonden. Omdat het voor ons vrijwel onmogelijk is om in Frankrijk afspraken te maken met klusbedrijven of aannemers, kregen we dit allemaal niet gerepareerd. Maar behalve dat, was er ook heel veel werk te doen in de tuin. We waren daarom dolblij met het aanbod om te komen klussen.

Dus we waren drie dagen lang allemaal flink in de weer. Het rotte dak werd open gehaald en hersteld, de scheur naast de schoorsteen werd gedicht en aangesmeerd, alle rozenstruiken werden gesnoeid, de bramen werden weg-gespit, het gazon werd gemaaid, alle dode takken in de hortensia’s werden weggehaald en de twee gigantische, loodzware dikke takken die van de treurwilg waren afgewaaid en al maandenlang op de grond lagen, werden in stukken gezaagd en keurig opgestapeld in het houthok. De dunnere takken werden met snoeischaren in kleinere stukken geknipt, opgestapeld in een karretje en naar de vlakbij gelegen stortplaats gereden.
Alles bij elkaar heel veel, soms behoorlijk zwaar werk.

Maar toch, na drie dagen waren alle klussen geklaard! We gaan er vanuit dat het dak dicht is, dat de schoorsteen niet meer lekt en de tuin ziet er verzorgder uit dan ooit. En dat in drie dagen! Niet te geloven! 

We hebben hard gewerkt dus, maar dat niet alleen. ’s Avonds keken we samen naar een film, deden we spelletjes, legden puzzels en babbelden heel wat af. Er werden heerlijke maaltijden klaargemaakt en het was natuurlijk ook Pasen: er was een uitgebreid paas-ontbijt en er was onze traditionele paasmaaltijd; asperges met zalm, ham, eieren en krieltjes.
En er werden natuurlijk eieren verstopt en gezocht. Meerdere keren zelfs.

Jammer genoeg begonnen de scholen alweer op de dinsdag na pasen, dus zwaaiden Jan en ik de  kinderen op paas-maandag uit. Wij zouden nog een paar dagen blijven.

En dan is het opeens heel stil. En leeg. Hoewel ik het de afgelopen dagen soms veel te druk vond, omdat er bijvoorbeeld drie mensen tegelijk iets aan me wilden vertellen of aan me vroegen, voelt deze stilte helemaal niet goed. Deze stilte is leeg. En ook de ruimte die er nu is, voelt niet goed. Ook leeg. Leeg van de aanwezigheid van al die mensen met hun verschillende manieren van bewegen, springen, dansen, voetballen en hun verschillende manieren van praten, zingen, fluiten, babbelen, giechelen, lachen. Leeg van al die verschillende aanwezigheden.
Dat is duidelijk: ik mis hen. Er is in mij een grote lege ruimte voelbaar: gemis.

Maar dan, terwijl ik rondloop in de tuin en in het huis, vult deze ruimte zich. Met hun aanwezigheid. Het is alsof ik hen tegenkom bij iedere plaats waar ze iets hebben gedaan: de meisjes bij de takken van de treurwilg, de schoonzoons bij het dak van de garage en bij de schoorsteen, de jongens bij de prachtig opgestapelde houtblokken, de dochters in de tuin en in de keuken: iedereen is nog aanwezig in al het werk dat hij heeft gedaan.
Wat een dierbaar gevoel. Ze zijn er nog! Ze bestaan nog in alles wat ze hebben gedaan; ik kom ze overal tegen. Ik loop met plezier en dankbaar rond.

Een poos later maakt deze ervaring plaats voor weer iets anders: er drijft langzaam, maar niet te stuiten een wolk van liefde mijn ruimte binnen. Hij drijft verder en verder naar binnen, vult de ruimte met gemak, lijkt zelfs te groot te zijn; ik voel me bijna te klein, te beperkt om zoveel liefde te bevatten. Wat houd ik toch veel van de kinderen en de kleinkinderen.

En wat is die liefde krachtig. En beweeglijk!
Ik voel haar in mijn hart heen en weer bewegen en van gevoelskleur veranderen. Het ene moment voelt ze aan als een soort dwingende hoop, een eis bijna: “Ze móeten gelukkig zijn! Dat wíl ik.” Het andere moment gaat ze richting angst: “Als het maar goed blijft gaan. Als hen maar niets overkomt.”

 Ach ja, moeder- en nu ook grootmoederliefde is lastig te bedwingen. Ze wil niets liever dan de kinderen beschermen en staat ogenblikkelijk klaar om actie te ondernemen. Ze wil maar niet toegeven dat we op een gegeven moment niets, althans niet veel meer kunnen doen.  
Ik moet het inzien: het is de kunst om mijn liefde voor de kinderen en de kleinkinderen in alle rust in mijn hart te blijven voelen. Om simpelweg te concluderen dat we een heerlijk paas-weekend hebben gehad, dat we met en van elkaar hebben genoten, dat ik niet veel meer voor hen kan doen, maar dat ik er altijd voor hen zal zijn, omdat de liefde die ik voor hen voel, groter is dan ikzelf.