Wat is genieten en is er iets nodig om te kunnen genieten?
Altijd als ik me die vraag stel, denk ik aan een televisie-uitzending die ik lang geleden zag (rond 1980?), waarin de ‘Prince de Lignac’ wordt geïnterviewd door Rick Felderhof.
De Prince de Lignac is de in grote armoede opgegroeide Rotterdamse Abraham van Leeuwen (1918-2001), die fortuin maakte met het indertijd door hem opgerichte Nederlands Talen Instituut, het postorderbedrijf Keurkoop en de uitgeverij Lekturama. Hij was in de jaren tachtig van de vorige eeuw een van de bekendste ‘steenrijke’ Nederlandse multimiljonairs en hij maakte grote indruk op ons, ‘gewone’ Nederlanders, niet in de laatste plaats doordat hij zijn rijkdom zo opzichtig etaleerde.
Door omstandigheden besloot hij in 1980 zijn imperium te verkopen en te gaan genieten van zijn bezit. Hij benoemde zichzelf tot Prince de Lignac en vertrok naar de Middellandse Zee, waar hij de rest van zijn leven zou doorbrengen op zijn gigantische jacht; de New Horizon.
Rick wordt in de genoemde uitzending uitgebreid rondgeleid op dit jacht en zo wordt zichtbaar dat er voor de inrichting kosten noch moeite zijn gespaard. Enkeldiepe wollen en zijden tapijten, sierlijk gebeeldhouwde meubelen, metersgrote schilderijen en marmeren badkamers met de onvermijdelijke gouden kranen, tonen aan dat de prince onnoemelijk rijk is. Natuurlijk wordt er gegeten van gouden borden en de prince vertelt en passant dat zijn gasten altijd de gouden tandenborstel uit hun badkamer mee naar huis mogen nemen, als souvenir. Hijzelf maakt gebruik van een bad van lapis lazuli dat maar liefst 2000 kilo weegt.
En dan is er ook nog de uitgelezen bemanning van het schip. Ik ben het exacte aantal vergeten, maar ik meen me te herinneren dat een ploeg van zeker twaalf jonge oosterse matrozen de prince op alle mogelijke manieren van dienst is. Waarom oosters? “Omdat alleen oosterse bedienden weten hoe je moet bedienen.”
Alles bij elkaar wordt duidelijk dat de prince zich buitengewoon geslaagd en gelukkig voelt. Als hij op zijn meterslange boot zit en een glaasje champagne drinkt, dat hem op een gouden dienblaadje door een van zijn matrozen is aangereikt, geniet hij volop. “Ach ja, ik wist al vroeg dat ik niet gelukkig kon zijn zonder luxe,” vertelt hij openhartig. “Daarom heb ik mijn halve leven keihard gewerkt om heel veel geld te verdienen en daar kan ik nu van genieten!”
Wat is er nodig om te genieten? Als je vroeger, toen we nog in Gameren woonden, bij ons de achterdeur uitging, kwam je via een stoepje van drie treden in de tuin. Ik zat graag op dat stoepje. Ik dronk er vaak een glaasje wijn aan het eind van de middag en daar genoot ik dan intens van. Zeker als het stoepje warm gestoofd was door de zon. Soms dacht ik dan aan de Prince en dan moest ik altijd een beetje grinniken. Ik voelde me bevoorrecht, omdat ik me niet eerst mijn halve leven had hoeven af te beulen voor een noodzakelijk luxe entourage, maar genoeg had aan mijn eenvoudige stoepje om te kunnen genieten.
Nu ik dit opschrijf zie ik ook weer dat kleine, rommelige, eigenlijk gewoon naargeestige binnenplaatsje voor me, waar ik in mijn studententijd urenlang wijn heb zitten drinken met mijn huisgenoten. Wat heb ik daar ook goede herinneringen aan! We genoten volop; van de wijn, van het gesprek en van elkaar. Het staat als een paal boven water dat de entourage daar absoluut geen bijdrage aan geleverd kan hebben.
Tja, wat is er nodig om te kunnen genieten?
Ís er iets nodig om te kunnen genieten?
Ja, een zenuwstelsel dat zich in de ‘veilige’ stand bevindt. Je kunt genieten als je niet de gewaarwording hebt iets te moeten (alert zijn, vechten, onzichtbaar worden, redding zoeken, etc) omdat je anders gevaar loopt.
Het vermogen (van je zenuwstelsel) om je veilig te voelen is een gift die je mee krijgt van goed genoege ouders of later van een goede partner of therapeut. Daarmee vertel ik je natuurlijk niets nieuws, maar het doet mij zeer dat zoveel mensen dit nog niet weten en bijvoorbeeld menen eerst rijk te moeten worden, vaak ten koste van het welzijn van zoveel anderen.
Wat mooi dat je dit schrijft en deelt Lianne…
De herkenning zit m in de “onveilige” stand, het constante alert zijn in de buitenwereld en derhalve moeizaam kunnen genieten.
Met gezelschap lukt dit overigens beter omdat er dan een vorm van veiligheid voelbaar is om te kunnen ontspannen.
Dankjewel !
Reactie op Dirk. Ja, prettig gezelschap waarinje je gezien en gewaardeerd voelt is goud waard.
Reactie op Lianne. Ja mooi, om dit te koppelen aan het zenuwstelsel en het feit dat je van jongsaf aan aangeleerd kunt krijgen je veilig te voelen. En inderdaad; het zoeken van veiligheid en genot door het verzamelen van bezit en dergelijke gaat uiteindelijk ten koste van heel veel anderen.
Dank mooie zondag …en ..joy
Het is nu vier uur, de dag is nog niet om, maar tot nu toe was het een mooie dag!
Lieve Riekje,
Ik geniet volop van jouw Blogs! Ik word er zo blij van.
Dank je wel.
Liefs en een groet Merel
Dat doet me heel erg goed om te horen!
Dankjewel.
Dank je wel weer, en dat nog wel op mijn verjaardag. Waarvan ik ondanks mijn rouw van ga genieten. En dat omdat andere geliefden bij mij zijn. Vrienden en geliefden, dat heb ik nodig om te genieten. Ik
geniet van de gelukswensen en cadeautjes. Omdat..die komen van vrienden en geliefden. En ja, ik genoot ook van je column!
Zo te horen geniet jij uiteindelijk van alle liefde om je heen. En zo te horen is er heel wat liefde voor je!
Leuk om te lezen. 🙂
Dankjewel.
Mooie, zwoele moederdag gewenst.
Joost
Ja dat is waar ook; het is vandaag moederdag. Tot nu toe was het een fijne dag.En warm en zwoel was het ook!
Dank je wel, Riekje. Dat is zeker waar.
In onze Mooi Leven Groep zeiden we pas tegen elkaar, laten we vooral geWELLEN i.p.v. geNIETEN. Meer in de JA stand, dan op de rem.
Hoi Heleen, mooi hoe je schrijft over geWELLEN. Toevallig las ik gisteren een column van Ilja Leonard Pfeijffer in het Volkskrant magazine (pagina 11) over de kracht van ja.
Fijne zondag, Alice
Reactie op Alice. Ja er gaat een enorme kracht uit van beide woorden. ‘Nee’ is als een deur die dicht slaat en “ja’ is als een deur die open gaat.
Reactie op Heleen. Wat een mooi woord: geWELLEN in plaats van genieten.
Klopt: ‘ja’ is in de vooruit en ‘nee’ staat op de rem.
Wat is er nodig om te kunnen genieten? Bij mij komt het woord aandacht op. Genot ervaar ik meestal in momenten die ook zomaar weer voorbij zijn. Als ik er aandacht voor heb kan ik ervan genieten.
Dank je wel
Ik denk ook dat genieten alles te maken heeft met aandacht en concentratie op waar die aandacht naartoe gaat.
Lieve Riekje,
Dank voor je mooie woorden, die de moeite waard zijn om op te kauwen. In mij kwam op dat genieten vooral te maken heeft met het volledig in het nu zijn, en in het nu de schoonheid, het mysterie, de natuur, ervaren. Genieten is los van verlangen of verleden kunnen zijn om het leven op dit moment te leven.
Liefs, Margriet
Mooi, zoals je dat verwoordt: in het nu zijn, en de schoonheid en het mysterie ervaren. Ik denk ook dat je daar uiteindelijk terecht komt, als je werkelijk volledig in het nu bent.
Het zal een jaar of 15 geleden zijn dat ik in mijn geluksgevoel ook het woord: “gewellen” uitvond. 5 jaar later verdween het weer tegelijk met mijn toenmalige Liefde.
Hoe heerlijk om het een paar weken geleden opnieuw uit te vinden terwijl ik met mijn nieuwe geliefde op het terras zat.Genieten is voor mij als 80-plusser: alles loslaten, maar dan ook echt alles, ZALIG,
Dat klinkt helemaal geweldig; een nieuwe geliefde, een oud woord in ere hersteld en alles kunnen loslaten! Wat een prachtig leven als 80-plusser.
Wat een mooie blog Riekje. De aanvulling van Lianne raakt mij wel, want waar leer je het zenuwstelsel uit zetten als het te veel aan staat?
Inderdaad; dat is een behoorlijk lastige vraag. Hoe krijg je het zenuwstelsel tot rust? Het heeft natuurlijk te maken met de vraag waardoor het zo geactiveerd is geraakt. Dat zal voor iedereen verschillend zijn, maar dagelijks een vaste (korte) tijd nemen om even tot rust te komen kan iedereen waarschijnlijk wel helpen.
Mooie blog weer Riekje.
Wat mezelf betreft, geniet ik het meest als ik ontspannen ben.
Dan heb ik verder niets meer nodig.
Eigenlijk zó eenvoudig
Ja, ik herken dat. Als je ontspannen bent is alles gewoon leuk. De meest simpele dingen.
Echt zien, je laten openen door bv vandaag een helling met ontluikende beuken waar plots de zon door scheen. Wat een genieten. Er is dan even niets anders. Het is nog op mijn netvlies.
Ja, daar zeg je ook wat: een helling met ontluikende beuken. Die kleuren zijn fantastisch! En dan ook nog de zon er doorheen. Een momentje eeuwigheid!
Ik kan ‘mezelf helpen te genieten’ door stil staan, door te stoppen en goed te kijken, of te horen, of te proeven. Genieten zit voor mij vast aan volle aandacht.
Maar vandaag, Moederdag, kwam genieten heel onverwacht binnen: wij hebben in vroeger tijden onze kinderen gezegd dat we ‘niet aan Moederdag deden’ omdat dat een commercieel gebeuren is. Moederdag speelt dan ook niet ons gezin. Dacht ik. Maar deze Moederdag werd er een heel groot boeket bezorgd, met op het kaartje één klein woord: ‘Muttie’. Mijn zoon (middelbare leeftijd) noemt mij vaak zo. Ik belde hem, in tranen. Hij zei grinnikend, dat ze als kinderen gelukkig niet alles van ons hadden aangenomen.
Als ik de bloemen zie voel ik mijn mond glimlachen en stroomt er zacht genieten door me.
Leuk, al deze reacties op je blog, Riekje!
Wat geweldig om zo’n boeket met zo’n lief woord te ontvangen op moederdag.
En totaal onverwacht! Natuurlijk geniet je daar van!
En ik geniet volop van alle reacties op mijn blog!
Als ik geniet voel ik mij ,” aangeraakt ” door iets wat groter is dan mijn “ikje” …..een soort geschenk, diepe tevredenheid.
Het overkomt me vaak, in de natuur en in dierbare contacten.
Denk wel dat het met aandachtig en open zijn te maken heeft…het is niet af te dwingen….
Ja, wanneer je werkelijk kunt genieten is je ‘ikje’ inderdaad verdwenen en kun je helemaal opgaan in het grotere..
Je schrijft dat je dat vaak overkomt. Wat mooi.
Lieve Riekje,
Zoals jij geniet van alle reacties, zo kan ik daar ook van genieten.
Allemaal mensen onderweg en ieder op zijn manier. Geweldig.
Mijn genieten kwam , nadat ik mezelf toestond te « mogen « genieten. Voorheen voelde ik me schuldig met alle « door mij niet tegen te houden narigheid , om me heen wanneer ik , op mijn manier genoot.
Dat genieten manifesteert zich vooral wanneer ik in en met de natuur bezig ben .
Het wonderbaarlijke van b.v. Een sneeuwklokje dat zo maar ineens z’ n kopje boven de sneeuw uit laat komen ; dat is met hoofdletter verwondering en genieten.
Ook dat geeft me vertrouwen dat het gaat zoals het gaan moet.
Een andere grote omslag is geweest om « niet al te veel te verwachten »
Wat een genot en verrijking om met open vizier de dag te beginnen.
Bedankt voor al je inspirerende blogs .
Warme groet. Elly
O ja, die ken ik ook: niet mogen genieten als niet eerst alle ellende uit de wereld is. Voor mij vaak best nog wel lastig om naast me neer te leggen.
Wat mooi dat je je verwachtingen hebt kunnen ‘dimmen’ en dat je de dag helemaal open kunt beginnen. Dat is alles van waarde.