Fundsachen für Nichtleser

Günter Grass kwam ter sprake. Günter Grass, wie is dat nog maar? O ja, de auteur van Die Blechtrommel. Veel over gehoord. Niet gelezen. Ook nooit iets anders van hem gelezen, hoewel hij veel heeft geschreven. Kreeg hij niet ooit de Nobelprijs voor literatuur? Even googelen. Ja, in 1999.
En toen herinnerden we ons dat we ooit eens, zeker tien jaar geleden, een expositie hebben gezien van zijn aquarellen van wat hij ‘Fundsachen’ noemt; dingen die hij overal om zich heen vindt. Prachtige, ogenschijnlijk razendsnel gemaakte aquarellen, gecombineerd met korte teksten voor wat hij noemt: ”Nichtleser.”

Ik vond het een prachtige expositie. Meer dan prachtig zelfs: ik kon er geen genoeg van krijgen. Dus kocht ik het boek ‘Fundsachen für Nichtleser’ met daarin de afbeeldingen van alle aquarellen. Het blijkt een soort dagboek te zijn waarin hij aan de hand van zijn Fundsachen alle mogelijke kleine gebeurtenissen, korte overwegingen en mijmeringen schildert en beschrijft. Doordat hij veel door zijn tuin en in de natuur loopt, volg je min of meer de seizoenen, maar hij beeldt van alles af: twee lege stoelen, een stelletje knopen, een paar veren, een muis in een muizenval. En passant komen zijn doktersbezoeken ter sprake. Er komt van alles aan de orde en alles is even belangrijk. Ik vind het adembenemend mooi.

Kon ik dit ook maar. Ik vind ook altijd allemaal mooie dingen, maar ik doe er niets mee. Ik leg ze op de vensterbank en dat is het dan. Hoeveel mooier en betekenisvoller is dit.
Het is om jaloers op te worden. Voor mij zou dit een perfecte manier van uitdrukken zijn. Maar nee, laat ik me niets in het hoofd halen. Een kort tekstje zou ik misschien nog kunnen maken, maar zulke aquarellen? Nee, dat gaat me nooit lukken. Van zijn levensdagen niet.
Dus: niet verder over nadenken. Ieder zijn stijl en talent. In plaats van jaloers te zijn, kan ik beter mijn enthousiasme delen door een paar aquarellen te laten zien. 

ULVSHALE
Die Wildgänse auf der Wiese
zu den Stranddünen hin
werfen Federn ab,
die ich mir zuschneide
für Skizzen von Möwenfedern;
auch Knochen, Halbsätze
und andere Fundsachen
zeichnen sie auf.
VOR DER ABREISE
Weil wir nicht Ruhe finden,
verplaudern zwei leere Stühle,
die rot im Grünen stehen,
den Abend.
AUS DEM NÄHKÄSTCHEN
Kein stilles Leben.
Diese Knöpfe, zum Beispiel,
sprechen alle für sich durcheinander.
DER KORB VOLLER ÄPFEL
Und überall ist der Wurm drin.
Greift zu, Leute! denn auch ich
will auf meinen Früchten
nicht sitzenbleiben.
DER TRICK MIT DEM SPECK
klappt immer noch.
Am Freitag dem dreizehnten
schnappte die Falle zu.
Leonardo soll sie erfunden haben:
ein Nebenprodukt.
IN DIESEM TROCKNEN SOMMER
hing unser Garten an Schläuchen;
und auch ich war oftgesehener Gast
im Klinikum Lübeck, wo eilige Oberärzte
gerne Chef und Professor wären.
KÖNNTE MEIN ATEM
Federn in Schwebe halten
und einem Flaum steigen lassen,
bis ihn der Wind davontrüge,
wäre nicht viel,
nur andeutungsweise
der Erde Schwerkraft widerlegt.
ÜBERRUNDET
Noch immer, doch mit weniger Geduld
sehe ich den Schnecken bei ihren Wettläufen zu,
wie sie immer wieder gegen die Zeit verlieren;
aber die Zeit gewinnt nicht,
sie vergeht nur.
MITTEN IM LEBEN
denke ich an die Toten,
die ungezählten und die mit Namen.
Dann klopft der Alltag an,
und übern Zaun
ruft der Garten: die Kirschen sind reif!

25 reacties op “Fundsachen für Nichtleser”

  1. Wat een mooie aquarellen. Ik kende ze niet, al heb ik diverse romans en novellen van hem gelezen. Die Blechtrommel is prachtig. Lezen dat (dikke) boek! Je vergeet het nooit meer – zo fascinerend is het geschreven. Die prijs is zo verdiend!

  2. Dus maar gewoon de tijd nemen en ff te zitten bij de schatten die je verzamelde, jij kan dat ook. De wereld heeft mensen nodig die hun rijkdom in het zien, verspreiden. Door met woorden te verbinden…Mooi…dank voor je impuls.

    1. Marga kalles van

      Herkenbaar, stenen in de vensterbank of mooie houtjes, schelpen en allerlij ‘jutspulletjes’ Altijd scharrelen buiten en zulke leuke schatten vinden. Met de tijd weer eens opruimen is ook weer fijn.
      Heerlijk om uit je hoofd te zijn door te scharrelen en wat te struinen.
      Misschien vandaag wat eitjes in de tuin….

        1. Voor Marga. Wat een prachtig woord:’ jutspulletjes’. Zo voelt het ook echt; je loopt maar wat te kijken en te jutten, al is het niet op een strand.

  3. Dank je Riekje voor het verhaal en laten zien van die sprekende aquarellen.
    Ik las ooit die Blechtrommel en vind het nog steeds een van de mooist geschreven tragisch verhaal!

  4. Ontroerend veel van de teksten bij de aquarellen, Riekje. Dank, dank voor dit delen met ons.
    Inspirerend vind ik het ook, uitnodigend om zo ‘ruim’ te kijken en dan woorden te geven aan wat boven komt.
    Schilderen gaat mij niet gemakkelijk af, woorden vinden vaak wel. Ik ga het oefenen.
    Heel mooi, de aquarellen.
    Goede Paaszondag.
    Elma

    1. We hadden een heerlijke eerste paasdag, zie mijn reactie op Fieke.
      Ja, zulk mooi werk stimuleert ook mij om verder te gaan met mijn eigen werk.
      We blijven levenslang oefenen.

  5. Het is zo knap dat Grass met een penseel ‘”schrijft” en het daardoor nog leesbaar is
    en zo mooi in harmonie is met de rest.
    Leuk om het onder de aandacht te brengen Riekje.
    Liesbeth Lehr

    1. Ja, dat ‘schrijf-schilderen’ is inderdaad heel bijzonder en het harmonieert inderdaad perfect met de rest van de aquarellen.
      Ik vond het fijn om dit te delen.

    1. Oh, wat een leuk inzicht, dat mijn blog vrijer en creatiever is geworden sinds het ‘moeten’ er vanaf is. Zo voelt het inderdaad ook, als ik er even bij stil sta. Ik loop er veel minder over te dubben dan eerder.

  6. …….das sind Ruhe gebende Gedankenfluege…..und wunderschoene Zeichnungen…..danke dafuer……ein innerer Ort der Stille in dieser schnellebigen Zeit……

  7. Oooh wat mooooi…..en JIJ hebt dit gezien, en gewaardeerd, en daardoor geef je het nú door aan ons…..dat is Vreugde om het talent van een ander, en jíj vermeerdert en verspreidt het weer…..Dank jullie wél

    1. Ja, en ik vond het ook zo leuk om het te doen. Ik moest mezelf werkelijk intomen; ik had veel meer afbeeldingen willen sturen. In het boek staan er meer dan honderd en allemaal even mooi!

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.