Een bosje rode bieten. Alweer een flink aantal maanden geleden kocht ik het bij mijn groentestalletje aan de dijk en legde het achteloos neer op het aanrecht tussen de prei, witlof, groene kool, bloemkool en alles wat ik nog meer had gekocht. Ik zag het liggen toen ik er gedachteloos langs liep: vier bieten met een elastiekje bij elkaar gebonden. Niets bijzonders.
Maar dan opeens, als ik er nog een keer langsloop, zíe ik ze; de bieten. Ik sta verbaasd stil en kijk ademloos. Het is alsof ik van binnenuit opengeschrokken ben en vanuit een andere ruimte kijk. En even weet ik niet wat ik zie. Zo mooi heb ik bieten nog nooit gezien. Adembenemend mooi.
Ik pak het bosje snel op en leg het buiten op de tafel. Daar kan ik er een foto van nemen. Want dit wil ik vastleggen.
Maar nadat ik de foto’s heb gemaakt, vraag ik me af: wat wilde ik eigenlijk vastleggen? Wat zag ik, behalve een bosje bieten? Of moet ik zeggen: wat zag ik ín het bosje bieten? Of dóor dat bosje bieten? Ik weet het even niet meer. Wat zag ik? Wat zie ik?
Als ik bieten heel erg lekker vind, zie ik voornamelijk smakelijke bieten. Het water loopt me al in de mond als ik ze zie liggen.
Als ik bedenk hoeveel gezonde stoffen de bieten bevatten, zie ik ze als een heel gezonde groente. Ik ben nu eenmaal iemand die goed op zijn gezondheid let.
Ze zijn ook goedkoop. Als ik dat voornamelijk zie, ben ik blij dat ik zo goedkoop uit ben. Ik ben nu eenmaal iemand die goed op de financiën let.
Vanwege die prijs kan ik ze ook zien als ‘armelui’s-voedsel’; Ik geneer me er een beetje voor dat ik zulke goedkope groente eet. Ik vergelijk me met mensen die een luxueuzere leefstijl hebben dan ik.
Maar ik kan ze ook zien als een ‘vergeten groente’ en er trots op zijn dat ik me verwaardig om dergelijke groentes te kopen. Ik vergelijk me weer met anderen, maar nu pakt de vergelijking gunstig uit: ik zorg tenminste voor het voortbestaan van degelijke oer-Hollandse groentes.
Doordat ik weet dat heel erg lang duurt voordat bieten gaar zijn, kan ik ook beslissen om ze níet te kopen. Wat een gedoe. Ik ben nu eenmaal iemand die niet zoveel tijd aan het koken wil besteden.
Ik kan de bieten ook laten liggen om redenen van duurzaamheid. Wat een energie om ze gaar te krijgen, dat is niet te verantwoorden! Ik ben iemand met zorg voor de klimaatverandering.
Kortom:
Ik kan de bieten op heel veel verschillende manieren zien. Het is maar vanuit welk standpunt ik kijk. Ieder standpunt geeft een ander beeld.
Maar dit zag ik dus allemaal niet.
Zag ik dan misschien de esthetische schoonheid van de bieten? Keek ik vanuit een esthetisch standpunt? Ja en nee. Ik vond de bieten heel mooi, zeker, maar toch was het niet alleen esthetische schoonheid die ik zag. Maar wat zag ik dan wel?
Ik denk nu, dat het beeld van de bieten dat mijn ogen registreerden, in dat kleine gedachteloze moment dwars door alle mogelijke concepten van bieten die in mijn brein liggen opgeslagen, naar binnen viel en dat het terecht kwam in die andere dimensie in mijzelf die ik de ‘ziel’ noem. Daardoor zag ik de bieten in hun oorspronkelijke gedaante. Mijn zicht was niet meer gesluierd door welk mentaal idee of concept over bieten dan ook. Ook niet door het concept ‘mooi’ of ‘lelijk’.
Ik zag bieten.
In boeddhistische termen: ik zag de ‘suchness’, de ‘zo-heid’ van de bieten.
Maar toch, er moet nog iets meer over gezegd worden. Er ontbreekt nog iets, maar wat?
Nu ik er wat langer bij stilsta, bedenk ik me dat ik wel steeds probeer te beschrijven wat ik zag, buiten me, maar dat ik niet beschrijf wat ik binnenin mezelf ervoer. En daar gebeurde van alles. Dus: wat voelde ik?
Ik schreef hierboven dat ik was ‘opengeschrokken’ en dat was heel precies geformuleerd: ik had me met een soort schok geopend. Beter gezegd: ik opende met een schok, want ik deed dat niet zelf. Het overkwam me. Opeens was het er: even voelde ik heel duidelijk die andere dimensie in mezelf, was ik zoveel ruimer en lichter dan gewoonlijk. En zag de wereld om me heen er zo anders uit. De bieten waren onbeschrijfelijk mooi.
Welke woorden zou ik kiezen bij deze ervaring ? Het eerste woord dat me te binnenschiet is: verbazing. En dan bedoel ik werkelijk grote verbazing, tegen verbijstering aan, in die zin dat ik verbijstering definieer als: de openheid die ontstaat wanneer het denken het begeeft.
En meteen daarna komen: verwondering en vreugde.
Terwijl ik dit opschrijf doemt er een vraag in mij op: “Ervoer en zag ik het heilige in mijzelf en daarbuiten?”
Moeilijke vraag! Om hierop een antwoord te kunnen geven moet ik eerst gaan bedenken en definiëren wat ik bedoel met het woord heilig. Ga ik niet doen. Nu in ieder geval niet.
Weet je wat? Ik laat het hierbij.
Zorgvuldig uitgebreid beschreven, Riekje. Ik zie jou voor me met hoe je hier mee bezig bent. En ik heb het beeld als dat je als het ware een heel groot vergrootglas op het hele proces van waarnemen en denken en ervaren legt waardoor je het stap voor stap kunt ontrafelen.
De essentie van wat je ervaren hebt blijkt dan op die andere laag te liggen. Verwonder en genietmomentje! Fijne zondag.
Klopt wel, dat beeld van dat vergrootglas. Ik probeer inderdaad zo goed mogelijk te voelen wat er te voelen valt en dat in woorden te vatten. En dan blijkt de essentie van wat ik voel inderdaad op die andere laag e liggen. En daar zijn nou net weer geen woorden.
Mooi woord, opengeschrokken …
Dank daarvoor!
Ja, zo voelde het precies: opengeschrokken. Mooi, dat je dat woord er uit pikt.
♥️
Dank!
Dankjewel voor dat mooie hartje!
Mooi op de foto: helder wit licht op de voorste bieten! Durf je ze nog op te eten? Liefs, Nelleke
Ja hoor. Als je bieten een weekje laat liggen is die bijzondere uitstraling en glans weer verdwenen, dus dan kun je ze gerust weer eten.
Dank voor het delen van deze intense ervaring. Fijne zondag nog.
Dank voor je reactie.
Een kostbaar Geschenk, deze ervaring, door het zien van de ” goedkope” bietjes ……het zal het Denken ” een biet zijn”. Maar als ” het Denken het begeeft” zoals je zo mooi zegt…..dan zie je de werkelijkheid…..Dankjewel!!!
goeiemorgen Riekje, en hartelijk dank voor de nauwkeurige beschrijving van jouw proces, toen je ‘ineens’ die prachtige bieten daar zomaar zag liggen! Hoe werkt dat toch?! Het doet mij (weer eens opnieuw) beseffen, hoe dikwijls ik zelf quasi achteloos aan prachtige dingen voorbij ga.
In ieder geval_ “smakelijk eten” straks van die bijzonder mooie, lekkere, gezonde, goedkope etc. bietjes! Groetjes, Stella
I
Goede vraag: “Hoe werkt dat toch?” Ik zou het niet weten. Opeens zag ik de bieten, zoals het me wel vaker overkomt dat ik opeens de dingen anders zie en ervaar. Geen idee hoe dat komt. Ik denk trouwens dat dat iedereen overkomt, maar dat we er te weinig bij stilstaan.
Antwoord voor Carolien: Wat een mooie woordspeling: “Het zal het denken een biet zijn.” Maar het klopt wel: als het denken het begeeft verschijnt de werkelijkheid.
Mooie ervaring Riekje met je bietjes!
Als wij bietjes uit de groenten tuin halen dan heb ik me er al weken op verheugd omdat ze zich al wel een beetje hebben laten zien, maar niet helemaal .
Ze houden je in spanning net als uien aardappelen, knolselder, knoflook enzo.
Maar wat me het meest blij maakt is hun rode kleur!
Dat in de donkere grond verborgen zoveel kleur verscholen zit!.
En als je de schil eraf doet de bietjes uitermate gul zijn met het delen van hun zielekleur rood!
Mooie zondag gewenst
Paula
O ja dat ken ik vanuit de moestuin die ik vroeger had. Bieten laten zich altijd al een beetje zien als ze groeien. Inderdaad heel spannend!
Ja, wat een wonder wat er allemaal in de grond groeit!
‘ Iik ben nu een maal iemand die…’
Je bent nu eenmaal iemand die prachtig kan schrijven. Je gedachten vormen cirkels die steeds meer ontdaan worden van vergelijkingen, kleiner wordend steeds meer gezuiverd worden, totdat ze verdichten tot een punt, in je ziel.
Het had je, schat ik in, ook kunnen gebeuren met een ui, of een traag voortkruipende slak die je aandacht en je ontvankelijk kijken ving.
Heerlijke literatuur om te lezen, me te laten inspireren, mijmeren en mezelf vragen te stellen.
Dank, Riekje.
Dankjewel voor je waardering. Ik bloos er een beetje van. Het maakt me dankbaar te horen dat ik je inspireer.
Ja, mooi ervaringsbeschrijving. Iets heel anders: ik hoorde ooit een intervieuw met een topkok. hem werd gevraagd wat z’n lievelings groente is, het was even stil, toen zei hij het bietje!
Overigens, als het bietje geschild en in kleine stukjes gesneden gestoofd wordt in een beetje olie, is het zo maar gaar. Smulze.
Geweldig; een topkok die van bietjes houdt!
Ik ga je recept zeker proberen. Gek, ik wok heel veel groentes in een beetje olie, maar het is nooit in me opgekomen om dat met bieten te doen.
Hi Riekje,
jouw blik op de vier bieten komt bij mij over als een rechtstreekse diepe verwondering.
De schoonheid en overvloed die via het groentekraampje door moeder natuur wordt geboden..
Klinkt als een eenheidservaring.
Daar kan artificiële intelligentie met geen mogelijkheid aan tippen.
Hartelijks van Jozien
P.s. Ik ben dol op bieten
Ja, zoiets was het wel; een eenheidservaring. Nee, artificiële intelligentie kan absoluut niet tippen aan de rijkdom van de natuur. Laten we dat vooral nooit vergeten.
Wat een heerlijk verhaal, ik ging helemaal mee met jou in de verwondering. Ik hou heel erg van bietjes, en deze zijn ook echt bijzonder mooi, zo te zien op de foto. Ik heb dat open schrikken, die verbijstering over schoonheid heel vaak, bijvoorbeeld nu in het kleine bos bij ons in de buurt, de laatste kleuren, alsmaar nog weer mooier.
In mijn receptenverzameling zit een fijn recept voor bietensoep, in kleine blokjes, duurzaam garen in een hooikist of slaapzak.
O ja, de herfstkleuren zijn ook altijd weer geweldig. Fijn, dat je daar ook op zo’n intense manier van geniet. Oh, wat goed, om eenhooikist te gebruiken om bieten gaar te krijgen. Ga ik proberen, want ik heb er eentje.
Mooi geschreven!
Je verhaal doet me denken aan Miksang fotografie. Ik weet niet of je dat kent.. Dat gaat niet zozeer over het fotograferen, maar meer over een manier van kijken/zien. Waarbij je je laat raken door verwondering. Door iets wat je ineens raakt. Daarvoor is een bepaalde lege/open ruimte in jezelf nodig, waardoor je in het ‘nu’ aanwezig kunt zijn en écht kunt zien.
Ik heb hier jaren geleden eens een workshop in gevolgd, en dat was zeer boeiend. (Zie de website miksangfotografie)
Ik moest er ineens aan denken toen ik je verhaal las, vandaar dat ik het hier deel. Wie weet vind je het leuk om er meer over te lezen. Bedankt voor het mooie bieten verhaal en eet smakelijk ervan!
Dankjewel voor je verwijzing maar de Miksang fotografie. Ik ga daar zo snel mogelijk naar kijken, want wat je daarover vertelt spreekt me heel erg aan. Die lege open ruimte vooral. Leuk te weten dat deze manier van fotograferen een echte ‘richting’ is!